Kawa Zawsze MODNA

Kawa, kawunia, kawusia… Jedni niechętnie ją piją, a drudzy nie wyobrażają sobie rozpoczęcia dnia bez „małej czarnej”. Ci drudzy są w zdecydowanej większości i nie ma co się dziwić. 

Kochamy kawę nie tylko za jej cudowny aromat oraz wspaniałe walory smakowe ale również za to, że nas pobudza, poprawia koncentrację i rozjaśnia umysł (zachęcam do przeczytania poprzedniego artykułu o niesamowitym wpływie kawy na nasz organizm Kawa na wagę złota). Picie kawy dla większości z nas jest już wręcz rytuałem dnia codziennego, jest też pewnego rodzaju formą zachowań społecznych bo przecież ciągle słyszymy „wpadnij na kawkę”, „chodźmy na kawę” czy „omówmy to przy kawie”. Kawa stała się niezbędnym elementem życia biurowego a podczas spotkań biznesowych niewyobrażalne jest by nie zaproponować „małej czarnej” czy „czarnej z mlekiem”. Fascynujące jest również to, że w dobie przeróżnych alternatywnych metod palenia kawy nadal znajdują się zwolennicy tzw. budowlanej ? Jednak niewielu z nas zastanawiało się kiedy tak naprawdę picie kawy wpisało się w kanon naszej kultury, kiedy stało się to „modne” i popularne.

Pierwsze Kawiarnie

Zwyczaj picia kawy ma swoje początki już w XV wieku, narodził się on w Jemenie. Pod koniec tego wieku kawa dotarła już do Mekki i Kairu, gdzie handlarze sprzedawali ją na ulicach i bazarach. Niedługo po tym powstały pierwsze kawiarnie zwane „kaveh kanes”

W Europie natomiast pierwszą kawiarnie otworzył człowiek o imieniu Jakub. Ludzie od razu pokochali kawiarnie, które stały się kultowym miejscem spotkań intelektualnych przy „małej czarnej”. Dzięki cieszącej się coraz to większej popularności kawiarnie, zaczęły się masowo otwierać.

W Polsce Kawa zyskała swą popularność na przełomie XVII i XVIII wieku, wtedy też w Gdańsku zaczęły się otwierać pierwsze kawiarnie zwane kafehausami. 

Przeciwnicy kawy

Kawa jednak nie wszystkim skradła serce, miała ona również swoich przeciwników. Był nim między innymi panujący w XVII wieku Karol II, który nakazał zamknięcie wszystkich kawiarni. Jednak rozporządzenie to nie trwało zbyt długo, gdyż niezadowolenie anglików było tak duże, że już po jedenastu dniach kawiarnie zostały na nowo otwarte, co jak można się domyślić, miało fatalny wpływ na sam autorytet Karola II.

W Polsce z kolei napój był potępiany m.in. przez Wacława Potockiego oraz Jana Andrzeja Morsztyna

Kawa w Polsce

Do Polski kawa trafiła pod koniec XVII wieku z południa i choć początkowo była uznawana za niesmaczną i szkodliwą to jednak od razu pokochał ją sam król Jan III Sobieski. Szybko przekonano się jednak o braku szkodliwości kawy, a wręcz o jej zdrowotnych właściwościach. Pod koniec XVIII wieku już nawet w podręcznikach medycznych pisano o kawie jako środek na schorzenia przewodu pokarmowego, natomiast czasopisma takie jak „Monitor” czy „Patriota Polski” propagowały kawę zapewniając o jej braku szkodliwości.

Gdzie na początku w Polsce pito zwykłą czarną kawę, tak wkrótce zaczęto ją „ulepszać” dodając np. mleko, śmietankę, cukier czy nawet sól. Polska kawa była tak popularna, że kawa „po polsku” oznaczała mocną kawę natomiast słabą zwano „niemiecką” lub „śląską”

Pierwsze ekspresy/początki parzenia

Źródło: https://www.comunicaffe.it/era-angelo-moriondo-macchina-per-caffe-fu/

Najstarszy i najbardziej znany sposób przygotowywania kawy, którego początki sięgają już XV wieku, polegał na zalaniu ziaren wrzącą wodą, a następnie dokładnym rozgnieceniu ziaren w moździerzu. Tak przygotowany „proszek” gotowano z dodatkiem miodu i różnych przypraw. Tak właśnie powstała kawa popularna po dziś dzień kawa po turecku.

Natomiast w amerykańskich domach, panie domu prażyły surowe jeszcze wtedy ziarna w głębokich patelniach nad ogniem, a następnie zmieloną kawę umieszczały w skarpetce bądź w pończosze i przelewały wrzątkiem.

Zanim powstało pierwsze urządzenie do zaparzania kawy, ułatwiając tym samym przygotowywanie naparu, musieliśmy czekać aż do 1800 roku, kiedy to powstał pierwszy zaparzacz tzw. dzbanek de Belloya, który 6 lat później naukowiec Benjamin Thompson wzbogacił o sitko ubijające kawę.

Natomiast pierwszy na świecie ekspres do kawy stworzył Angelo Moriondo, wykorzystując parę wodną. Swój wynalazek zaprezentował na Wystawie Generalnej w Turynie w 1884 roku. Jednak Pan Angelo nie produkował nigdy swojego wynalazku na skalę przemysłową, zbudował zaledwie tylko kilka maszyn w swojej pracowni. Gdzie sam ekspres był imponujący, nowoczesny to jednak z powodu długiego czasu parzenia kawy, nie zdał egzaminu. Klienci stali w kolejkach, a sama maszyna była ogromnych rozmiarów. Przez kolejne lata pracowano nad udoskonaleniem ekspresu. Udało się to, Luigi Bezzera w 1906 roku skonstruował we Włoszech pierwszy ekspres, który zaparzał kawę w kilka sekund. Było to możliwe dzięki wykorzystaniu ciśnienia i odpowiedniej temperatury wody. Kolega i początkowo wspólnik Bezzera, Desiderio Pavoni jeszcze bardziej ulepszył maszynę wprowadzając ją do masowej sprzedaży.

Na uwagę zasługuje również niemiecka przedsiębiorczyni Melitta Bentz, która w 1908 roku wynalazła pierwsze filtry do kawy i tak naprawdę była inicjatorką pierwszych ekspresów przelewowych. Otóż Melitte Bentz męczył fakt, że przy ostatnim łyku kawy jest więcej fusów niż samej kawy, dlatego też wpadła na pomysł i ponakłuwała cynowy kubeczek, wykładając go bibułą z zeszytu syna.

Źródło: http://www.bellaonline.com/articles/art171928.asp

Jak widać historia kawy jest imponująca i zawiera wiele ciekawostek. Nie sposób opisać ją w całości w jednym artykule tym bardziej, że obejmuje ona historię całego świata, a picie jej stało się już nierozerwalną częścią naszego życia.